Ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym
Dz.U.04.8.67
Dz.U.04.8.67
2004.07.01 zm. Dz.U.2004.121.1264 art. 6
2004.09.16 zm. Dz.U.2004.191.1954 art. 4
2005.02.01 zm. Dz.U.2005.10.65 art. 3
2005.07.30 zm. Dz.U.2005.130.1085 art. 3
2005.08.24 zm. Dz.U.2005.90.757 art. 5
2006.07.24 zm. Dz.U.2006.104.708 art. 162
2006.10.01 zm. Dz.U.2006.104.711 art. 22
2007.06.11 zm. Dz.U.2007.82.558 art. 4
2008.04.21
zm.wyn.z Dz.U.2008.66.409 ogólne
2008.05.22 zm. Dz.U.2008.66.402 art. 2
2008.12.27 zm. Dz.U.2008.220.1410 art. 1
2009.03.16 zm. Dz.U.2009.24.145 art. 2
2009.07.04 zm. Dz.U.2009.95.786 art. 1
2010.06.25 zm. Dz.U.2010.113.745 art. 6
USTAWA
z dnia 18 lutego 1994
r.
o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji,
Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu
Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby
Więziennej oraz ich rodzin
(tekst jednolity)
Dział I
Przepisy ogólne
Art. 1. Funkcjonariuszom Policji, Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego,
Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży
Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej,
zwanym dalej "funkcjonariuszami", zwolnionym ze służby, przysługuje z
budżetu państwa, na zasadach określonych w ustawie, zaopatrzenie emerytalne z
tytułu wysługi lat lub w razie całkowitej niezdolności do służby, a członkom
ich rodzin - w razie śmierci żywiciela.
Art. 2. W ramach zaopatrzenia emerytalnego przysługują na
zasadach określonych w ustawie:
1) świadczenia pieniężne:
a) emerytura policyjna,
b) policyjna renta inwalidzka,
c) policyjna renta rodzinna,
d) dodatki do emerytury lub renty,
e) zasiłek pogrzebowy;
2) inne świadczenia i uprawnienia:
a) świadczenia
lecznicze,
b) świadczenia socjalne,
c) prawo do lokalu mieszkalnego albo do pomocy w
budownictwie mieszkaniowym.
Art. 3. 1. Użyte w ustawie bez bliższego określenia pojęcia
oznaczają:
1) emerytura - emeryturę policyjną przyznawaną
funkcjonariuszom;
2) emeryt - emeryta policyjnego;
3) renta inwalidzka - policyjną rentę inwalidzką przyznawaną
funkcjonariuszom;
4) renta rodzinna - policyjną rentę rodzinną;
5) rencista - rencistę policyjnego;
6) renta - policyjną rentę inwalidzką i policyjną rentę
rodzinną;
7) wysługa emerytalna
- okresy służby w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji
Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego,
Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu,
Państwowej Straży Pożarnej lub Służbie Więziennej, z wyjątkiem okresów
zawieszenia w czynnościach służbowych, a także okresy im równorzędne, łącznie z
okresami, o których mowa w art. 14 i 16;
8) uposażenie - uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami o charakterze
stałym i nagrodą roczną, należne funkcjonariuszowi stosownie do przepisów o
uposażeniu i nagrodach funkcjonariuszy;
9) najniższa emerytura lub renta - kwotę najniższej emerytury lub renty
w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118, z późn. zm.1)),
zwanej dalej "ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych";
10) okresy składkowe i nieskładkowe - okresy uregulowane
ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
11) emerytura dożywotnia - emeryturę przysługującą z zakładu
emerytalnego działającego na podstawie przepisów o zakładach emerytalnych;
12) płatnik składek - płatnika składek, o którym mowa w
przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych.
2. Emerytem
policyjnym jest funkcjonariusz zwolniony ze służby w Policji, Urzędzie Ochrony
Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie
Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze
Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży
Pożarnej lub w Służbie Więziennej, który ma ustalone prawo do emerytury
policyjnej.
3. Rencistą policyjnym
jest funkcjonariusz zwolniony ze służby w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa,
Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu
Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym,
Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej lub w
Służbie Więziennej, który ma ustalone prawo do policyjnej renty inwalidzkiej.
Art. 4. Okresy służby funkcjonariuszy, którzy nie nabywają
prawa do zaopatrzenia emerytalnego na podstawie ustawy, oraz służby określonej
w art. 13 ust. 2 uważa się za okres składkowy w myśl przepisów ustawy o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Art. 5. 1. Podstawę wymiaru emerytury lub renty inwalidzkiej
stanowi uposażenie należne funkcjonariuszowi na ostatnio zajmowanym stanowisku,
z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i art. 33b.
2. Podstawę wymiaru renty inwalidzkiej dla funkcjonariuszy
Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej w
służbie kandydackiej stanowi odpowiednie uposażenie zasadnicze przewidziane dla
najniższego stanowiska służbowego wraz z dodatkiem za posiadany stopień, z
miesiąca, w którym nastąpiło zwolnienie funkcjonariusza ze służby.
3. Jeżeli w okresie między zwolnieniem ze służby
funkcjonariusza a ustaleniem prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej
przypadały waloryzacje emerytur i rent inwalidzkich, podstawę wymiaru tych
świadczeń podwyższa się wskaźnikami wszystkich kolejnych waloryzacji
przypadających w tym okresie.
Art. 6. Emerytury i renty oraz podstawy ich wymiaru
podlegają waloryzacji na zasadach i w terminach przewidzianych w ustawie z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz. U. Nr 162, poz. 1118, z późn. zm.1)), z tym że: 1) waloryzacja, o której mowa w art. 88 tej
ustawy, obejmuje emerytury i renty osób:
a) którym prawo do świadczenia ustalono przed dniem 1 marca,
b) które nabyły prawo do renty rodzinnej po
funkcjonariuszach zmarłych nie później niż w ostatnim dniu lutego;
2) (uchylony).
Art. 7. W razie zbiegu prawa do emerytury lub renty
przewidzianych w ustawie z prawem do
emerytury lub renty albo do uposażenia w stanie spoczynku
lub uposażenia rodzinnego przewidzianych w odrębnych przepisach wypłaca się
świadczenie wyższe lub wybrane przez osobę uprawnioną, jeżeli przepisy
szczególne nie stanowią inaczej. Wybór świadczenia przewidzianego w odrębnych
przepisach nie pozbawia osoby uprawnionej innych świadczeń i uprawnień
przysługujących emerytom i rencistom policyjnym.
Art. 8. 1.
Funkcjonariuszom oraz członkom rodzin pozostałym po zmarłych funkcjonariuszach,
jeżeli osoby te wskutek szczególnych okoliczności nie nabyły prawa do
zaopatrzenia emerytalnego przewidzianego w ustawie, odpowiednio Ministrowie:
właściwy do spraw wewnętrznych, Obrony Narodowej oraz Sprawiedliwości, każdy w
zakresie swojego działania, mogą przyznać w drodze wyjątku zaopatrzenie
emerytalne w wysokości nieprzekraczającej odpowiednich świadczeń przewidzianych
w ustawie.
2. Członkom rodzin pozostałym po osobach, którym przyznano
emeryturę lub rentę inwalidzką na podstawie ust. 1, organ emerytalny przyznaje
rentę rodzinną na ich wniosek, jeżeli spełniają warunki określone w ustawie.
2a. Od decyzji przyznającej świadczenie w drodze wyjątku
oraz od decyzji odmawiającej przyznania takiego świadczenia odwołanie nie
przysługuje.
3. Ministrowie: właściwy do spraw wewnętrznych, Obrony
Narodowej oraz Sprawiedliwości przedstawiają Prezesowi Rady Ministrów w
terminie do dnia 15 stycznia każdego roku informację o świadczeniach przyznanych
w drodze wyjątku w roku poprzednim.
Art. 9. Do zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy oraz
uprawnionych członków ich rodzin stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie wypłaty
świadczeń osobom uprawnionym do rent z instytucji zagranicznych.
Art. 10. 1. Prawo do
zaopatrzenia emerytalnego na podstawie ustawy nie przysługuje
funkcjonariuszowi, który został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za
przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe umyślne, ścigane z oskarżenia
publicznego, popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych i w celu
osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo za przestępstwo określone w
art. 258 Kodeksu karnego lub wobec którego orzeczono prawomocnie środek karny
pozbawienia praw publicznych za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, które
zostało popełnione przed zwolnieniem ze służby.
2. Skazanie emeryta albo rencisty prawomocnym wyrokiem sądu
za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe umyślne, ścigane z oskarżenia
publicznego, popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych i w celu
osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo za przestępstwo określone w
art. 258 Kodeksu karnego lub wobec którego orzeczono prawomocnie środek karny
pozbawienia praw publicznych za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe
popełnione przed zwolnieniem ze służby, powoduje utratę prawa do zaopatrzenia
emerytalnego na podstawie ustawy.
3. O skazaniu emeryta lub rencisty wyrokiem, o którym mowa w
ust. 2, prezes sądu zawiadamia, w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się
wyroku, organ właściwy w sprawach zaopatrzenia emerytalnego.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, emeryt albo rencista
nabywa prawo do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia emerytalnego i rentowych,
jeżeli spełnia warunki określone w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr
39, poz. 353, z późn. zm.).
5. Przy ustalaniu prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia
emerytalnego i rentowych osoby, o której mowa w ust. 1 lub 2, która osiągnęła
wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat
dla mężczyzn, uwzględnia się również okresy pobierania emerytury lub renty
inwalidzkiej, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe ustalone na zasadach
określonych w art. 5-7 i 10 ustawy, o której mowa w ust. 4, są krótsze od
okresu wymaganego do przyznania tych świadczeń.
Art. 10a. 1. W
przypadku gdy emerytowi albo renciście nie przysługuje prawo do zaopatrzenia
emerytalnego na podstawie ustawy z przyczyn, o których mowa w art. 10 ust. 2,
od uposażenia wypłaconego funkcjonariuszowi po dniu 31 grudnia 1998 r. do dnia
zwolnienia ze służby, od którego nie odprowadzono składki na ubezpieczenia emerytalne
i rentowe, przekazuje się składki za ten okres przewidziane w ustawie z dnia 13
października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z
2007 r. Nr 11, poz. 74, Nr 17, poz. 95 i Nr 21, poz. 125).
2. Kwota należnych, zwaloryzowanych składek stanowi
przychody Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
3. Składki, o których mowa w ust. 1, przekazuje się w
terminie 60 dni od dnia, w którym organ właściwy w sprawach emerytalnych
otrzymał zawiadomienie prezesa sądu, o którym mowa w art. 10 ust. 3.
4. Organ, o którym mowa w ust. 3, w terminie 7 dni od dnia,
w którym otrzymał zawiadomienie prezesa sądu, informuje o nim jednostkę właściwą do przekazywania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek.
5. Ustalenie podstawy wymiaru i kwoty składek, o których mowa
w ust. 1, ich przekazanie oraz waloryzacja następuje na zasadach i w trybie
określonym w przepisach dotyczących ustalenia podstawy i kwoty należnych
składek, ich przekazywania oraz waloryzowania, w przypadku gdy funkcjonariusz
zwolniony ze służby nie spełnia warunków do nabycia prawa do emerytury lub
renty inwalidzkiej.
Dział II
Świadczenia pieniężne
Rozdział 1
Emerytura policyjna
Art. 12. Emerytura
policyjna przysługuje funkcjonariuszowi zwolnionemu ze służby, który w dniu
zwolnienia posiada 15 lat służby w Policji, Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu
Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze
Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej lub w Służbie Więziennej, z wyjątkiem
funkcjonariusza, który ma ustalone prawo do emerytury określonej w ustawie o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obliczonej z
uwzględnieniem okresów służby i okresów z nią równorzędnych.
Art. 13. 1. Jako
równorzędne ze służbą w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji
Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego,
Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu,
Państwowej Straży Pożarnej i w Służbie Więziennej traktuje się:
1) okresy służby w
charakterze funkcjonariusza Urzędu Ochrony Państwa; 1a) okresy służby w charakterze funkcjonariusza
Policji państwowej, Milicji Obywatelskiej, z wyjątkiem służby określonej w ust.
2; 1b) okresy służby w charakterze
funkcjonariusza w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2
ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach
organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz.
U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425, z późn. zm.), na zasadach określonych w art. 15b,
z wyjątkiem służby określonej w ust. 2;
2) służbę wojskową uwzględnianą przy ustalaniu prawa do
emerytury wojskowej;
3) okresy służby w charakterze funkcjonariusza Służby
Ochrony Kolei, jeżeli funkcjonariusz przeszedł bezpośrednio do służby w Milicji
Obywatelskiej lub w Służbie Więziennej w terminie do dnia 1 kwietnia 1955
r.;
4) okresy zatrudnienia lub służby w zawodowych jednostkach
ochrony przeciwpożarowej i nauki w szkołach pożarniczych, w charakterze członka
Korpusu Technicznego Pożarnictwa, a także funkcjonariusza pożarnictwa w
terminie do dnia 31 stycznia 1992 r.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do służby w latach
1944-1956 w charakterze funkcjonariusza organów bezpieczeństwa państwa,
porządku i bezpieczeństwa publicznego, jeżeli przy wykonywaniu czynności
służbowych funkcjonariusz popełnił przestępstwo przeciwko wymiarowi
sprawiedliwości lub naruszające dobra osobiste obywatela i za to został
zwolniony dyscyplinarnie, umorzono wobec niego
postępowanie karne ze względu na znikomy lub nieznaczny
stopień społecznego niebezpieczeństwa czynu lub został skazany z winy umyślnej
prawomocnym wyrokiem sądu.
Art. 13a. 1. Na
wniosek organu emerytalnego właściwego według niniejszej ustawy, Instytut
Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
sporządza na podstawie posiadanych akt osobowych i, w terminie 4 miesięcy od
dnia otrzymania wniosku, przekazuje organowi emerytalnemu informację o
przebiegu służby wskazanych funkcjonariuszy w organach bezpieczeństwa państwa,
o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu
informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz
treści tych dokumentów.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera dane osobowe
funkcjonariusza, w tym imiona, nazwisko, nazwisko rodowe, imię ojca oraz datę
urodzenia. Wniosek zawiera również określenie ostatniego stanowiska oraz
formacji lub jednostki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełnił służbę w
dniu zwolnienia ze służby.
3. Wniosek organu emerytalnego, o którym mowa w ust. 2, może
być przekazany w formie zbiorczej oraz w postaci elektronicznej.
4. Informacja o przebiegu służby, o której mowa w ust. 1,
zawiera:
1) dane osobowe funkcjonariusza, o których mowa w ust.
2;
2) wskazanie okresów służby w organach bezpieczeństwa
państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o
ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat
1944-1990 oraz treści tych dokumentów;
3) informację, czy z dokumentów zgromadzonych w archiwach
Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi
Polskiemu wynika, że funkcjonariusz w tym okresie, bez wiedzy przełożonych,
podjął współpracę i czynnie wspierał osoby lub organizacje działające na rzecz
niepodległości Państwa Polskiego.
5. Informacja o przebiegu służby, o której mowa w ust. 1,
jest równoważna z zaświadczeniem o przebiegu służby sporządzanym na podstawie
akt osobowych przez właściwe organy służb, o których mowa w art. 12. 6. Do
informacji, o której mowa w ust. 1, nie stosuje się przepisów Kodeksu
postępowania administracyjnego.
Art. 14. 1. Emerytowi uprawnionemu do emerytury obliczonej
na podstawie art. 15 dolicza się na jego wniosek do wysługi emerytalnej, z
zastrzeżeniem ust. 2, następujące okresy przypadające po zwolnieniu ze
służby:
1) zatrudnienia przed dniem 1 stycznia 1999 r. w wymiarze
czasu pracy nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy;
2) opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
po dniu 31 grudnia 1998 r. lub okres nieopłacania składek z powodu
przekroczenia w trakcie roku kalendarzowego kwoty rocznej podstawy wymiaru
składek na te ubezpieczenia.
2. Okresy, o których mowa w ust. 1, dolicza się do wysługi
emerytalnej, jeżeli: 1) emerytura wynosi
mniej niż 75 % podstawy jej wymiaru oraz
2) emeryt ukończył 55 lat życia - mężczyzna i 50 lat życia -
kobieta albo stał się inwalidą.
3. Okresy zatrudnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 1,
dolicza się do wysługi emerytalnej po ich przeliczeniu na okres zatrudnienia w
pełnym wymiarze czasu pracy.
4. Za każdy rok okresów, o których mowa w ust. 1,
doliczanych do wysługi emerytalnej w myśl ust. 13 emeryturę obliczoną na
podstawie art. 15 zwiększa się o 1,3 % podstawy jej wymiaru.
5. Ponowne ustalenie wysokości emerytury przez doliczenie
nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczenia okresów, o których mowa w
ust. 1, następuje z uwzględnieniem pełnych miesięcy na wniosek zgłoszony nie
wcześniej niż po zakończeniu kwartału kalendarzowego, jeżeli emeryt pozostaje w
ubezpieczeniu, chyba że ubezpieczenie ustało w kwartale kalendarzowym.
6. W razie przyznania zwiększenia, o którym mowa w ust. 4,
umowa między członkiem otwartego funduszu emerytalnego a tym funduszem ulega
rozwiązaniu, a środki zgromadzone na rachunku członka w otwartym funduszu
emerytalnym są niezwłocznie przekazywane na dochody budżetu państwa.
7. Przekazanie środków, o których mowa w ust. 6, na dochody
budżetu państwa następuje na podstawie zawiadomienia organu emerytalnego.
Art. 15. 1. Emerytura dla funkcjonariusza, który pozostawał
w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., wynosi 40 % podstawy jej wymiaru za
15 lat służby i wzrasta o: 1) 2,6 %
podstawy wymiaru - za każdy dalszy rok tej służby;
2) 2,6 % podstawy wymiaru - za każdy rok okresów składkowych
poprzedzających służbę, nie więcej jednak niż za trzy lata tych okresów;
3) 1,3 % podstawy wymiaru - za każdy rok okresów składkowych
ponad trzyletni okres składkowy, o którym mowa w pkt 2;
4) 0,7 % podstawy wymiaru - za każdy rok okresów
nieskładkowych poprzedzających służbę.
2. Emeryturę podwyższa się o:
1) 2 % podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej
bezpośrednio w charakterze nurków i płetwonurków oraz w zwalczaniu fizycznym
terroryzmu;
2) 1 % podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej
bezpośrednio:
a) w składzie personelu latającego na samolotach i
śmigłowcach,
b) w składzie załóg nawodnych jednostek pływających,
c) w charakterze skoczków spadochronowych i saperów,
d) w służbie wywiadowczej za granicą;
3) 0,5 % podstawy za każdy rok służby pełnionej w warunkach
szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu.
3. Emeryturę podwyższa się o 0,5 % podstawy wymiaru za każdy
rozpoczęty miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny oraz w strefie
działań wojennych.
3a. Jeżeli w wysłudze emerytalnej są uwzględniane okresy
służby wojskowej, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 2, emeryturę podwyższa
się na zasadach przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym
żołnierzy zawodowych.
4. Emeryturę podwyższa się o 15 % podstawy wymiaru
emerytowi, którego inwalidztwo pozostaje w związku ze służbą.
5. Przy ustalaniu prawa do emerytury i obliczaniu jej
wysokości okresy, o których mowa w ust. 1 i 2, ustala się z uwzględnieniem
pełnych miesięcy.
5a. Przepisy art. 14 ust. 6 i 7 stosuje się odpowiednio.
6. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe warunki podwyższania emerytury, o których mowa w ust. 2 i 3,
uwzględniając dla poszczególnych grup normy roczne: przebywania pod wodą i w
podwyższonym ciśnieniu dla nurków i płetwonurków, wykonywania lotu w składzie
personelu latającego na samolotach tłokowych i śmigłowcach, wykonania skoków
spadochronowych, okres pełnienia służby na jednostkach pływających; liczbę dni
w roku:
1) w rozminowaniu i oczyszczaniu terenu z przedmiotów
wybuchowych, w służbie wywiadowczej za granicą z wykonywaniem czynności
operacyjno-rozpoznawczych lub kierowaniem takimi czynnościami, działaniach
ratowniczych, w fizycznej ochronie osób i mienia w warunkach zagrożenia,
2) bezpośredniej ochrony i opieki nad osadzonymi w
oddziałach dla nosicieli wirusa HIV, dla osadzonych wymagających stosowania
szczególnych środków leczniczo-wychowawczych i osadzonych szczególnie
niebezpiecznych w okresie do dnia 31 sierpnia 1998 r. oraz w oddziałach dla
osadzonych niebezpiecznych i w oddziałach terapeutycznych dla skazanych z
zaburzeniami psychicznymi lub upośledzonych umysłowo po dniu 1 września 1998
r., oraz okresy pełnienia służby na froncie w czasie wojny i w strefie działań
wojennych.
Art. 15a. Emerytura dla funkcjonariusza, który został
przyjęty do służby po raz pierwszy po dniu 1 stycznia 1999 r., wynosi 40 %
podstawy jej wymiaru za 15 lat służby i wzrasta na zasadach określonych w art.
15 ust. 1 pkt 1 i ust. 2-5.
Art. 15b. 1. W
przypadku osoby, która pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o
których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu
informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz
treści tych dokumentów, i która pozostawała w służbie przed dniem 2 stycznia
1999 r., emerytura wynosi: 1) 0,7 %
podstawy wymiaru - za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w
latach 19441990;
2) 2,6 % podstawy wymiaru - za każdy rok służby lub okresów
równorzędnych ze służbą, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, 1a oraz pkt
2-4. 2. Przepisy art. 14 i 15 stosuje się odpowiednio.
3. Do okresów, o których mowa w art. 13 ust. 1, na żądanie
wnioskodawcy, mogą być doliczone w pełnym wymiarze okresy służby w latach
1944-1990 w organach bezpieczeństwa państwa, jeżeli funkcjonariusz udowodni, że
przed rokiem 1990, bez wiedzy przełożonych, podjął współpracę i czynnie
wspierał osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa
Polskiego.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, środkiem dowodowym
może być zarówno informacja, o której mowa w art. 13a ust. 1, jak i inne
dowody, w szczególności wyrok skazujący, choćby nieprawomocny, za działalność
polegającą na podjęciu, bez wiedzy przełożonych, czynnej współpracy z osobami
lub organizacjami działającymi na rzecz niepodległości Państwa Polskiego w
okresie służby w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990.
Art. 16. 1. Funkcjonariuszom, którzy spełniają warunki
określone w art. 12, zalicza się do wysługi emerytalnej, uwzględnianej przy
obliczaniu emerytury na podstawie art. 15, posiadane przed przyjęciem do służby
okresy składkowe i nieskładkowe, w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Do wysługi emerytalnej
zalicza się również okresy pozbawienia wolności i odbywania kary pozbawienia
wolności oraz okresy zawieszenia w czynnościach służbowych, w przypadku gdy
funkcjonariusz został uniewinniony lub postępowanie karne zostało umorzone,
albo gdy nie został ukarany karą dyscyplinarną wydalenia ze służby.
Art. 17. W razie zbiegu prawa do podwyższenia emerytury z
kilku tytułów za ten sam okres, podwyższenie przysługuje tylko z jednego
tytułu; nie dotyczy to podwyższenia, o którym mowa w art. 15 ust. 4.
Art. 18. 1. Kwota emerytury bez uwzględnienia dodatków,
zasiłków i świadczeń pieniężnych, o których mowa w art. 25, nie może
przekroczyć 75 % podstawy wymiaru emerytury. W przypadku zwiększenia emerytury,
o którym mowa w art. 15 ust. 4, kwota emerytury nie może przekroczyć 80 %
podstawy wymiaru emerytury.
2. Kwota emerytury lub renty bez uwzględnienia dodatków,
zasiłków i świadczeń pieniężnych, o których mowa w art. 25, nie może być niższa
od kwoty najniższej emerytury lub renty, z uwzględnieniem ust. 3.
3. W przypadku gdy suma emerytury obliczonej na podstawie
art. 15a przysługującej łącznie z emeryturą z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
lub emeryturą dożywotnią z zakładu emerytalnego jest niższa od kwoty najniższej
emerytury, emeryturę policyjną podwyższa się w taki sposób, aby suma tych
emerytur nie była niższa od kwoty najniższej emerytury.
4. Przepisy ust. 3 stosuje się odpowiednio do renty
rodzinnej.
Rozdział 2
Renta inwalidzka
Art. 19. Renta inwalidzka przysługuje funkcjonariuszowi
zwolnionemu ze służby, który stał się inwalidą wskutek stałego lub
długotrwałego naruszenia sprawności organizmu:
1) w czasie pełnienia służby albo
2) w ciągu 18 miesięcy po zwolnieniu ze służby, jeżeli
inwalidztwo jest następstwem urazów doznanych w czasie pełnienia służby lub
chorób powstałych w tym czasie;
3) w ciągu 3 lat po zwolnieniu ze służby, jeżeli inwalidztwo
jest następstwem wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby albo
choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami
służby.
Art. 20. 1. Ustala się trzy grupy inwalidztwa
funkcjonariuszy całkowicie niezdolnych do służby: 1) I grupę - obejmującą całkowicie
niezdolnych do pracy;
2) II grupę - obejmującą częściowo niezdolnych do
pracy;
3) III grupę - obejmującą zdolnych do pracy.
2. W zależności od przyczyny powstania inwalidztwa pozostaje
ono w związku lub nie pozostaje w związku ze służbą.
3. Inwalidztwo pozostaje w związku ze służbą, gdy powstało
wskutek:
1) zranienia, kontuzji lub innych obrażeń doznanych w czasie
wykonywania obowiązków służbowych;
2) wypadku pozostającego w związku z wykonywaniem obowiązków
służbowych;
3) chorób zakaźnych panujących w miejscu służbowego pobytu
funkcjonariusza;
4) chorób powstałych w związku ze szczególnymi
właściwościami lub warunkami służby;
5) chorób i schorzeń, które istniały przed przyjęciem do
służby, lecz uległy pogorszeniu lub ujawniły się w czasie trwania służby
wskutek szczególnych właściwości lub warunków służby na określonych
stanowiskach.
4. Minister właściwy
do spraw wewnętrznych, Minister Obrony Narodowej oraz Minister Sprawiedliwości,
każdy w zakresie swojego działania, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw zdrowia i ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego
określą, w drodze rozporządzenia, wykazy chorób i schorzeń, o których mowa w
ust. 3 pkt 4 i 5, oraz właściwości i warunki służby powodujące ich ujawnienie
lub pogorszenie stanu zdrowia, uwzględniając w szczególności choroby i
schorzenia, które powstały w związku ze szczególnymi właściwościami lub
warunkami służby oraz te, które istniały przed przyjęciem do służby, lecz
uległy nasileniu lub ujawniły się w czasie trwania służby, z zastrzeżeniem ust.
4a.
4a. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia,
wykaz schorzeń i chorób, o których mowa w ust. 3 pkt 4 i 5, a także właściwość
i warunki służby w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu
powodujące ich ujawnienie lub pogorszenie stanu zdrowia, z uwzględnieniem tych
chorób i schorzeń, które powstały w związku ze szczególnymi właściwościami lub
warunkami służby w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Agencji Wywiadu,
oraz tych, które istniały przed przyjęciem do służby w Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego lub Agencji Wywiadu, lecz uległy nasileniu lub ujawniły się w
czasie trwania służby w tej formacji.
4b. Prezes Rady
Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wykaz schorzeń i chorób, o których
mowa w ust. 3 pkt 4 i 5, a także właściwość i warunki służby w Centralnym
Biurze Antykorupcyjnym powodujące ich ujawnienie lub pogorszenie stanu zdrowia,
z uwzględnieniem tych chorób i schorzeń, które powstały w związku ze
szczególnymi właściwościami lub warunkami służby w Centralnym Biurze
Antykorupcyjnym, oraz tych, które istniały przed przyjęciem do służby w Centralnym
Biurze Antykorupcyjnym, lecz uległy nasileniu lub ujawniły się w czasie trwania
służby w tej formacji.
5. Inwalidztwo nie pozostaje w związku ze służbą,
jeżeli:
1) powstało z innych przyczyn niż określone w ust. 3;
2) jest następstwem wypadku lub choroby, których wyłączną
przyczyną było udowodnione przez jednostkę organizacyjną właściwego resortu
umyślne lub rażąco niedbałe działanie albo zaniechanie funkcjonariusza
naruszające obowiązujące przepisy lub rozkazy, jeżeli jego przełożeni zapewnili
warunki odpowiadające tym przepisom i rozkazom i sprawowali we właściwy sposób
nadzór nad ich przestrzeganiem, a funkcjonariusz posiadał potrzebne
umiejętności do wykonywania określonych czynności i rozkazów i był należycie
przeszkolony w zakresie ich znajomości;
3) jest następstwem wypadku, którego wyłączną przyczyną było
zachowanie się funkcjonariusza spowodowane nadużyciem alkoholu;
4) zranienie, kontuzja, obrażenia lub choroba zostały
spowodowane przez funkcjonariusza rozmyślnie.
Art. 21. 1. Komisje
lekarskie podległe ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych orzekające w
sprawach kandydatów do służby oraz funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej,
Biura Ochrony Rządu, Służby Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej, komisje
lekarskie podległe Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefowi Agencji
Wywiadu, a także wojskowe komisje lekarskie w stosunku do funkcjonariuszy
Służby Kontrwywiadu Wojskowego lub Służby Wywiadu Wojskowego orzekają także o:
1) inwalidztwie funkcjonariuszy, emerytów i rencistów,
związku albo braku związku inwalidztwa ze służbą oraz o związku albo braku
związku śmierci ze służbą;
2) niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej
egzystencji funkcjonariuszy, emerytów i rencistów na zasadach określonych w
ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
3) zdolności do służby emerytów i rencistów.
1a. O inwalidztwie
funkcjonariuszy, emerytów i rencistów komisje lekarskie orzekają na podstawie
wiedzy medycznej, biorąc pod uwagę rokowania odzyskania zdolności do służby.
1b. Funkcjonariuszy
zwolnionych ze służby ubiegających się o rentę inwalidzką na ich wniosek oraz
emerytów i rencistów z urzędu lub na ich wniosek kieruje do komisji lekarskiej
organ emerytalny.
1c. W stosunku do
funkcjonariuszy Centralnego Biura Antykorupcyjnego właściwe w sprawach, o
których mowa w ust. 1, są komisje lekarskie podległe ministrowi właściwemu do
spraw wewnętrznych.
2. Orzeczenie komisji lekarskiej wraz z uzasadnieniem oraz
wypis z treści orzeczenia doręcza się zainteresowanemu, a orzeczenie wraz z
uzasadnieniem - właściwemu organowi emerytalnemu.
3. Od orzeczenia komisji lekarskiej przysługuje
zainteresowanemu oraz organowi emerytalnemu odwołanie do komisji lekarskiej
wyższego stopnia w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw zdrowia, ministrem właściwym do spraw pracy oraz
Ministrem Sprawiedliwości, określa, w drodze rozporządzenia, zasady orzekania o
inwalidztwie funkcjonariuszy, emerytów i rencistów, tryb postępowania i
właściwość komisji lekarskich w tych sprawach, a także sposób przeprowadzania
kontrolnych badań lekarskich oraz wzywania inwalidów na te badania,
uwzględniając w orzeczeniach grupę inwalidztwa, do której funkcjonariusz został
zaliczony, związek inwalidztwa ze służbą, datę lub okres powstania inwalidztwa
oraz ustalenia co do samodzielnej egzystencji.
4a. Minister Obrony
Narodowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia oraz ministrem
właściwym do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, zasady orzekania o
inwalidztwie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu
Wojskowego, emerytów i rencistów Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby
Wywiadu Wojskowego, tryb postępowania i właściwość komisji lekarskich w tych
sprawach, a także sposób przeprowadzania kontrolnych badań lekarskich oraz
wzywania inwalidów na te badania, uwzględniając w orzeczeniu grupę inwalidztwa,
do której funkcjonariusz został zaliczony, związek inwalidztwa ze służbą, datę
lub okres powstania inwalidztwa oraz ustalenia co do samodzielnej egzystencji.
5. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia,
zasady orzekania o inwalidztwie funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, emerytów i rencistów Urzędu Ochrony Państwa,
Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, tryb postępowania i
właściwość komisji lekarskich w tych sprawach, a także sposób przeprowadzania
kontrolnych badań lekarskich oraz wzywania inwalidów na te badania,
uwzględniając w orzeczeniu grupę inwalidztwa, do której funkcjonariusz został
zaliczony, związek inwalidztwa ze służbą, datę lub okres powstania inwalidztwa
oraz ustalenia co do samodzielnej egzystencji.
5a. Prezes Rady
Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, zasady orzekania o inwalidztwie
funkcjonariuszy, emerytów i rencistów Centralnego Biura Antykorupcyjnego, tryb
postępowania i właściwość komisji lekarskich w tych sprawach, a także sposób
przeprowadzania kontrolnych badań lekarskich oraz wzywania inwalidów na te
badania, uwzględniając w orzeczeniu grupę inwalidztwa, do której funkcjonariusz
został zaliczony, związek inwalidztwa ze służbą, datę lub okres powstania
inwalidztwa oraz ustalenia, co do samodzielnej egzystencji.
Art. 21a. 1. Komisje
lekarskie, o których mowa w art. 21, przeprowadzają badania kontrolne inwalidów
i wyznaczają terminy tych badań, kierując się przewidywanym przebiegiem chorób
powodujących inwalidztwo.
2. Nie przeprowadza się badań kontrolnych inwalidów po
ukończeniu przez kobiety 55 lat życia, przez mężczyzn 60 lat życia lub gdy
inwalidztwo trwa nieprzerwanie dłużej niż 10 lat.
Art. 22. 1. Renta inwalidzka wynosi dla inwalidów
zaliczonych do:
1) I grupy - 80 %,
2) II grupy - 70 %,
3) III grupy - 40 % - podstawy wymiaru bez uwzględnienia
dodatków, o których mowa w art. 18 ust. 1. 2. Rentę inwalidzką zwiększa się o
10 % podstawy wymiaru inwalidom, których inwalidztwo powstało wskutek wypadku
pozostającego w związku ze służbą lub wskutek choroby powstałej w związku ze
szczególnymi właściwościami bądź warunkami tej służby, z tytułu których
przysługują świadczenia odszkodowawcze.
Rozdział 3
Renta rodzinna
Art. 23. 1. Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom
rodziny:
1) funkcjonariusza zmarłego albo zaginionego w czasie
pełnienia służby;
2) funkcjonariusza zmarłego w ciągu 18 miesięcy po
zwolnieniu ze służby, jeżeli śmierć nastąpiła wskutek urazów doznanych w czasie
pełnienia służby lub chorób powstałych w tym czasie, albo w ciągu 3 lat po
zwolnieniu ze służby, jeśli śmierć nastąpiła wskutek wypadku pozostającego w
związku z pełnieniem służby albo choroby powstałej w związku ze szczególnymi
właściwościami lub warunkami służby;
2a) funkcjonariusza
Służby Kontrwywiadu Wojskowego lub Służby Wywiadu Wojskowego zmarłego w ciągu 3
lat po zwolnieniu ze służby, jeżeli śmierć nastąpiła wskutek urazów doznanych w
czasie pełnienia służby lub chorób powstałych w tym czasie, albo jeżeli śmierć
nastąpiła wskutek wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby albo
choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami
służby;
3) zmarłego emeryta lub rencisty policyjnego.
2. Za uprawnionych członków rodziny zmarłego emeryta lub
rencisty policyjnego uważa się również członków rodziny funkcjonariusza
zmarłego po zwolnieniu ze służby, jeżeli w dniu śmierci spełniał on warunki
wymagane do uzyskania emerytury lub renty inwalidzkiej, chociażby jego prawo do
zaopatrzenia nie zostało jeszcze ustalone.
Art. 24. Renta rodzinna przysługuje na zasadach i w
wysokości określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, z tym że:
1) w razie śmierci albo zaginięcia funkcjonariusza rentę
rodzinną wymierza się od renty inwalidzkiej I grupy, jaka przysługiwałaby temu
funkcjonariuszowi w dniu śmierci albo zaginięcia, bez uwzględnienia dodatku
pielęgnacyjnego; przepis art. 22 ust.
2 stosuje się odpowiednio;
1a) w razie śmierci
albo zaginięcia funkcjonariusza: a) w czasie pełnienia służby w jednostkach
policyjnych w przypadku, o którym mowa w art. 145a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z
dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2002 r. Nr 7, poz. 58, z późn.
zm.),
b) czasie pełnienia
służby wywiadowczej poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w strefie działań
wojennych, jeżeli funkcjonariusz wykonywał czynności operacyjno-rozpoznawcze, o
których mowa w art. 22 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz. U. Nr 74, poz. 676, z późn. zm.) i w
art. 26 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego
oraz Służbie Wywiadu Wojskowego (Dz. U. Nr 104, poz. 709), lub kierował
wykonywaniem takich czynności,
c) w czasie pełnienia
służby w kontyngencie Straży Granicznej wydzielonym do realizacji zadań, o
których mowa w art. 147c pkt 1-3a ustawy z dnia 12 października 1990 r. o
Straży Granicznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 234, poz. 1997, z późn. zm.),
d) w czasie pełnienia
służby poza granicami państwa, jeżeli funkcjonariusz wykonywał zadania w
warunkach, o których mowa w art. 60a ustawy z dnia 16 marca 2001 r. o Biurze
Ochrony Rządu (Dz. U. z 2004 r. Nr 163, poz. 1712, z późn. zm.) - renta
rodzinna przysługuje małżonkowi bez względu na wiek i stan zdrowia;
1b) w razie śmierci
funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego lub Służby Wywiadu Wojskowego po
zwolnieniu ze służby, jeżeli śmierć nastąpiła wskutek urazów doznanych w czasie
pełnienia służby lub chorób powstałych w tym czasie, albo jeżeli śmierć
nastąpiła wskutek wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby albo
choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami
służby, rentę rodzinną wymierza się od renty inwalidzkiej I grupy, jaka
przysługiwałaby temu funkcjonariuszowi w dniu śmierci, bez uwzględnienia
dodatku pielęgnacyjnego; przepis art. 22 ust. 2 stosuje się odpowiednio;
1c) w razie śmierci
funkcjonariusza Służby Wywiadu Wojskowego po zwolnieniu ze służby, jeżeli
śmierć nastąpiła wskutek wypadku albo choroby powstałej w czasie wykonywania
zadań służbowych, o których mowa w art. 26 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2006
r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, lub
kierowania wykonywaniem takich czynności, renta rodzinna przysługuje małżonkowi
bez względu na wiek i stan zdrowia.
2) rentę rodzinną po zmarłym
emerycie lub renciście wymierza się od kwoty świadczenia, które przysługiwało
zmarłemu, jednakże od kwoty nie niższej niż kwota renty inwalidzkiej II grupy,
która przysługiwałaby zmarłemu, z zastrzeżeniem pkt 1b;
3) w razie niedoliczenia do wysługi emerytalnej zmarłego
emeryta, o którym mowa w art. 15, okresów, o których mowa w art. 14 ust. 1,
okresy te dolicza się na wniosek osoby uprawnionej do renty rodzinnej do
wysługi emerytalnej zmarłego, na zasadach określonych w art. 14;
4) o niezdolności do pracy i stopniu tej niezdolności oraz
niezdolności do samodzielnej egzystencji, w rozumieniu ustawy o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, uprawnionych członków rodziny
orzeka lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
5) jeżeli śmierć
funkcjonariusza pozostająca w związku ze służbą jest następstwem czynu
karalnego, przy wypłacaniu renty rodzinnej nie stosuje się przewidzianego w
ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zawieszania
lub zmniejszania tego świadczenia w razie osiągania przychodu z tytułu
działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. W tym wypadku
renta rodzinna przysługuje małżonkowi bez względu na wiek i stan zdrowia;
6) jeżeli śmierć
funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego lub Służby Wywiadu Wojskowego po
zwolnieniu ze służby, pozostająca w związku z tą służbą, jest następstwem czynu
karalnego, przy wypłacaniu renty rodzinnej nie stosuje się przewidzianego w
ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zawieszania
lub zmniejszania tego świadczenia w razie osiągania przychodu z tytułu
działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. W tym wypadku
renta rodzinna przysługuje małżonkowi bez względu na wiek i stan zdrowia.
Rozdział 4
Dodatki do emerytur i
rent oraz zasiłki i świadczenia pieniężne
Art. 25. 1. Do emerytury lub renty przysługuje dodatek
pielęgnacyjny i dodatek dla sierot zupełnych na zasadach i wysokości
określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych.
2. Dodatki oraz zasiłki i świadczenia pieniężne inne niż
wymienione w ust. 1 przysługują do emerytury lub renty, o ile zostały przyznane
na podstawie odrębnych przepisów.
Art. 26. Zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości i na
zasadach określonych w przepisach ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.
Dział III
Inne świadczenia i uprawnienia
1a. Tworzy się fundusz socjalny z corocznego odpisu w wysokości
0,5 % rocznych środków planowanych na emerytury i renty, z przeznaczeniem na finansowanie
świadczeń socjalnych.Środki funduszu niewykorzystane w danym roku kalendarzowym
przechodzą na rok następny.Środki funduszu gromadzi się na odrębnych rachunkach
bankowych.
1b. Środki funduszu socjalnego zwiększa się o:
1) odsetki od środków tego funduszu na rachunku
bankowym;
2) darowizny oraz zapisy osób fizycznych i prawnych.
1c. Równowartość dokonanego odpisu, naliczonego zgodnie z
ust. 1a, na dany rok kalendarzowy właściwy organ emerytalny przekazuje
dysponentom na rachunki bankowe funduszu socjalnego w terminie do dnia 30
września danego roku kalendarzowego, z tym że w terminie do dnia 31 maja danego
roku kalendarzowego przekazuje kwotę stanowiącą co najmniej 75 % równowartości
odpisu.
2. Minister właściwy
do spraw wewnętrznych, Minister Obrony Narodowej i Minister Sprawiedliwości
określą, każdy w zakresie swojego działania, w drodze rozporządzenia, sposób
podziału środków funduszu socjalnego pomiędzy jego dysponentów oraz zakres i
sposoby korzystania ze świadczeń z tego funduszu, uwzględniając rodzaje
świadczeń, dysponentów środków funduszu oraz tryb przyznawania świadczeń.
3. Prezes Rady
Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób podziału środków funduszu
socjalnego pomiędzy jego dysponentów oraz zakres i sposoby korzystania ze
świadczeń z tego funduszu w odniesieniu do emerytów i rencistów Urzędu Ochrony
Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Centralnego
Biura Antykorupcyjnego oraz członków ich rodzin, uwzględniając rodzaje
świadczeń, dysponentów środków funduszu oraz tryb przyznawania świadczeń.
Art. 28. 1. Osobom
uprawnionym do policyjnego zaopatrzenia emerytalnego oraz członkom ich
rodzin przysługuje prawo do bezpłatnych świadczeń
leczniczych, położniczych i rehabilitacyjnych oraz zaopatrzenia w protezy ortopedyczne
i środki pomocnicze ze służby zdrowia podległej Ministrowi Spraw Wewnętrznych
albo wojskowej lub społecznej służby zdrowia.
2. Zaopatrzenie w leki oraz w artykuły sanitarne przysługuje
na zasadach i w zakresie określonych w odrębnej ustawie.
3. Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrami
Zdrowia i Opieki Społecznej oraz Obrony Narodowej określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb udzielania świadczeń, o których mowa
w ust. 1.
Art. 29. 1.
Funkcjonariusze zwolnieni ze służby, uprawnieni do policyjnej emerytury
lub renty, mają prawo do lokalu mieszkalnego będącego w dyspozycji odpowiednio
ministra właściwego do spraw wewnętrznych, Ministra Sprawiedliwości lub
podległych im organów, albo Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefa
Agencji Wywiadu, Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Szefa Służby Wywiadu
Wojskowego w rozmiarze przysługującym im w dniu zwolnienia ze służby. Do
mieszkań tych stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące lokali mieszkalnych
dla funkcjonariuszy.
2. Prawo do lokalu mieszkalnego, określone w ust. 1,
przysługuje również członkom rodzin uprawnionym do renty rodzinnej po
funkcjonariuszach, którzy w chwili śmierci spełniali warunki wymagane do
uzyskania emerytury lub renty policyjnej, oraz po zmarłych emerytach i
rencistach.
3. Prawo do lokalu mieszkalnego, o którym mowa w ust. 1,
przysługuje osobom wymienionym w ust. 2, do czasu przydzielenia zastępczego
lokalu mieszkalnego, nie krócej jednak niż na czas posiadania uprawnień do
policyjnej renty rodzinnej.
Art. 30. Emerytom i rencistom policyjnym zapewnia się pomoc
w budownictwie mieszkaniowym na zasadach przewidzianych dla funkcjonariuszy.
Art. 31. Świadczenia i uprawnienia przewidziane w przepisach
tego działu przysługują również osobom pobierającym emeryturę lub rentę na
podstawie innych przepisów, jeżeli ustalono im prawo do emerytury lub renty
przewidzianej w niniejszej ustawie.
Dział IV
Ustalanie prawa do
zaopatrzenia emerytalnego
Art. 32. 1. Prawo do zaopatrzenia emerytalnego i wysokość
świadczeń pieniężnych z tytułu tego zaopatrzenia ustala w formie decyzji:
1) w stosunku do
funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży
Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz członków ich
rodzin - organ emerytalny określony przez ministra właściwego do spraw
wewnętrznych;
1a) w stosunku do
funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego oraz
członków ich rodzin - wojskowy organ emerytalny określony na podstawie art. 37
ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy
zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 66, z późn. zm.);
2) w stosunku do funkcjonariuszy Służby Więziennej i
członków ich rodzin - organ emerytalny określony przez Ministra
Sprawiedliwości.
2. Decyzję, o której mowa w ust. 1, doręcza się
zainteresowanemu na piśmie wraz z uzasadnieniem oraz pouczeniem.
2a. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, po zasięgnięciu
opinii Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Szefa Agencji Wywiadu, oraz
Minister Sprawiedliwości, każdy w zakresie swojego działania, określą, w drodze
rozporządzenia, organy, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, zakres ich działania,
stopień dysponenta środków, siedzibę organu, strukturę organizacyjną oraz
sposób powoływania i odwoływania organu oraz jego zastępców, mając na uwadze
zapewnienie prawidłowego wykonywania czynności związanych z ustalaniem prawa do
zaopatrzenia emerytalnego i wysokości świadczeń pieniężnych z tytułu tego
zaopatrzenia.
3. Postępowanie w sprawie ustalenia prawa do zaopatrzenia
emerytalnego wszczyna się na wniosek zainteresowanego.
3a. Postępowanie, o którym mowa w ust. 3, powinno być
zakończone nie później niż w terminie 60 dni od dnia zgłoszenia wniosku.
4. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, przysługuje
zainteresowanemu odwołanie do właściwego sądu, według zasad określonych w
przepisach Kodeksu postępowania cywilnego.
5. Odwołanie do sądu przysługuje również w przypadku
niewydania przez organ emerytalny decyzji w terminie określonym w ust. 3.
6. Jeżeli prawo do świadczenia pieniężnego zostało
udowodnione, lecz wydanie decyzji ulega zwłoce z powodu niemożności ustalenia
wysokości świadczenia lub innych okoliczności, organ emerytalny przyznaje
osobie uprawnionej świadczenie w kwocie zaliczkowej.
Art. 32a. 1. Organ emerytalny może przesyłać pisma i decyzje
listem zwykłym.
2. W razie sporu ciężar dowodu doręczenia pisma lub decyzji
spoczywa na organie emerytalnym.
Art. 33. Prawo do świadczeń pieniężnych z tytułu
zaopatrzenia emerytalnego lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek
osoby zainteresowanej albo z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w
tej sprawie zostaną przedstawione nowe dowody lub ujawnione nowe okoliczności,
które mają wpływ na prawo do świadczeń albo ich wysokość.
Art. 33a. Jeżeli po
dniu, od którego przyznano emeryturę określoną w art. 12, emeryt ponownie
został przyjęty do służby w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego,
Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu,
Państwowej Straży Pożarnej lub Służbie Więziennej albo został powołany do
zawodowej służby wojskowej, wysokość emerytury zostaje ponownie ustalona w
sposób określony w art. 33b i 33c.
Art. 33b. 1. W
przypadku ponownego przyjęcia emeryta do służby w Policji, Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego,
Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży
Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej lub Służbie
Więziennej i pełnienia tej służby nieprzerwanie przez okres co najmniej 12
miesięcy, na wniosek emeryta ustala się nową podstawę wymiaru emerytury, w
sposób określony w art. 5 ust. 1.
2. Ponowne ustalenie podstawy wymiaru następuje nie
wcześniej niż po zakończeniu służby.
Art. 33c. Ponowne ustalenie wysokości emerytury przez
doliczenie nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczenia okresów służby,
o której mowa w art. 33a, następuje na wniosek emeryta zgłoszony po zakończeniu
tej służby. Przepisy art. 15 i art. 15a stosuje się odpowiednio.
Art. 34. 1. W celu ustalenia okoliczności mających wpływ na
prawo do świadczeń pieniężnych z tytułu zaopatrzenia emerytalnego lub ich
wysokość oraz na wypłatę albo wstrzymanie tych świadczeń organ emerytalny
może:
1) wzywać i przesłuchiwać zainteresowanych, świadków oraz
zwracać się do biegłych o wydanie opinii i do innych organów o dokonanie
czynności związanych z toczącym się postępowaniem;
2) żądać od osób zgłaszających wnioski o świadczenia
przedstawiania dowodów uzasadniających prawo do świadczeń i ich wysokość;
3) żądać od osób uprawnionych do świadczeń przedstawiania
dowodów uzasadniających dalsze istnienie prawa do tych świadczeń oraz
zawiadamiania o okolicznościach mających wpływ na prawo do świadczeń lub ich
wysokość albo na wstrzymanie wypłaty tych świadczeń;
4) kierować osoby wymienione w pkt 2 i 3 do komisji
lekarskich w celu stwierdzenia stopnia ich niezdolności do pracy i służby oraz
ustalenia niezdolności do samodzielnej egzystencji, w rozumieniu ustawy o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a w sprawach rent
rodzinnych - do lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Osoby, o których mowa w ust. 1, są obowiązane uczynić
zadość żądaniu organu emerytalnego przez zgłoszenie się na wezwanie, złożenie
zeznań, przedstawienie wymaganych dowodów lub poddanie się badaniom lekarskim.
3. Jeżeli osoba, o której mowa w ust. 1 pkt 4, bez
uzasadnionej przyczyny nie uczyni zadość żądaniu organu emerytalnego, organ ten
wydaje decyzję na podstawie zebranych dowodów.
4. Osoby zgłaszające wnioski o świadczenia lub uprawnione do
świadczeń albo składające zeznania
w związku z prowadzonym postępowaniem w sprawach świadczeń,
wezwane do stawiennictwa, mają prawo do zwrotu kosztów przejazdu.
5. Minister właściwy
do spraw wewnętrznych, Minister Obrony Narodowej oraz Minister Sprawiedliwości
określą, każdy w zakresie swojego działania, w drodze rozporządzenia, warunki i
tryb zwrotu kosztów przejazdu osób, o których mowa w ust. 4, rodzaje środków
transportu i rodzaje dokumentów poświadczających uprawnienia do zwrotu kosztów
przejazdu, wysokość zwrotu kosztów przejazdu oraz terminy wypłaty, mając na
uwadze rzeczywiste koszty przejazdu najtańszymi dostępnymi środkami transportu.
Art. 35. 1. Jeżeli
wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania przez organ podległy
odpowiednio ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, Ministrowi Obrony
Narodowej lub Ministrowi Sprawiedliwości obowiązków wynikających z ustawy osoba
uprawniona do świadczeń poniosła szkodę, organ ten jest obowiązany do jej
naprawienia stosownie do przepisów prawa cywilnego.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli emeryt albo
rencista udaremnia lub utrudnia przeprowadzenie postępowania określonego w
ustawie.
Art. 36. Organy administracji państwowej i samorządu
terytorialnego, a także zakłady pracy są obowiązane udzielać organom
emerytalnym pomocy i informacji w sprawach świadczeń przewidzianych w ustawie
oraz wydawać bezpłatnie, na ich żądanie lub na wniosek osób zainteresowanych,
wszelkie dokumenty niezbędne do ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości.
Art. 37. W sprawach świadczeń przewidzianych w ustawie osoby
zainteresowane i organy emerytalne są zwolnione od wszelkich opłat.
Art. 38. Minister
właściwy do spraw wewnętrznych po zasięgnięciu opinii Szefa Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefa Agencji Wywiadu i Szefa Centralnego Biura
Antykorupcyjnego, Minister Obrony Narodowej po zasięgnięciu opinii Szefa Służby
Kontrwywiadu Wojskowego i Szefa Służby Wywiadu Wojskowego oraz Minister
Sprawiedliwości, każdy w zakresie swojego działania, określą, w drodze rozporządzenia:
1) tryb postępowania i właściwość organów w sprawach
zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy oraz uprawnionych członków ich
rodzin, wskazując elementy wniosku o ustalenie prawa do zaopatrzenia, dowody
niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia oraz sposób i terminy wypłaty
świadczeń,
2) podmioty uprawnione do wypłaty zasiłku pogrzebowego i
tryb jego refundacji,
3) wzór i tryb wydawania legitymacji emeryta-rencisty
policyjnego, uwzględniając organ uprawniony do wydawania, wymiany i dokonywania
wpisów, w tym wpisu o niezdolności do samodzielnej egzystencji, oraz przypadki
wymiany legitymacji, mając na względzie zapewnienie realizacji prawa emeryta i
rencisty do zaopatrzenia emerytalnego oraz zapewnienie sprawności postępowania
w tym zakresie.
Dział V
Ustanie i zawieszanie
prawa do świadczeń oraz zmniejszanie ich wysokości
Art. 39. 1. Prawo do świadczeń ustaje:
1) gdy przestanie istnieć którykolwiek z warunków wymaganych
do uzyskania prawa do świadczeń;
2) (uchylony);
3) jeżeli osoba pobierająca świadczenie uzależnione od
inwalidztwa lub niezdolności do pracy, pomimo skierowania na badania lekarskie,
nie poddała się tym badaniom bez uzasadnionej przyczyny;
4) w razie śmierci osoby uprawnionej;
5) w razie skazania
funkcjonariusza, który ma ustalone prawo do emerytury lub renty, prawomocnym
wyrokiem sądu, o którym mowa w art. 10 ust. 2.
2. Prawo do renty rodzinnej po zaginionym funkcjonariuszu
ustaje z upływem terminu, w którym może nastąpić uznanie funkcjonariusza za
zmarłego. Po uznaniu funkcjonariusza za zmarłego sprawa renty rodzinnej podlega
ponownemu rozpoznaniu.
Art. 40. W razie ustania prawa do renty inwalidzkiej z
powodu ustania inwalidztwa albo do renty rodzinnej z powodu ustania
niezdolności do pracy, prawo do tych rent powstaje ponownie, jeżeli ponowne
inwalidztwo lub niezdolność do pracy, z zastrzeżeniem art. 19 pkt 2 i 3 oraz
art. 23 ust. 1 pkt 2 i 3, powstało wskutek pogorszenia się stanu zdrowia w
następstwie urazów lub chorób, które poprzednio uzasadniały prawo do renty.
Art. 40a. Prawo do
emerytury ulega zawieszeniu w razie ponownego przyjęcia emeryta do służby w
Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie
Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze
Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży
Pożarnej lub Służbie Więziennej albo powołania emeryta do zawodowej służby
wojskowej.
Art. 40b. Prawo do emerytury lub renty może ulec zawieszeniu
również na wniosek emeryta lub rencisty.
Art. 41. 1. W razie
osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi
ubezpieczenia społecznego, emerytura lub renta inwalidzka ulega zmniejszeniu na
zasadach określonych w przepisach art. 104 ust. 1a-6, ust. 8 pkt 1 i 2 oraz
ust. 9 i 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.1)), nie
więcej jednak niż o 25 % wysokości tej emerytury lub renty inwalidzkiej, z
zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Przepisy art. 104
ust. 8 pkt 2 ustawy, o której mowa w ust. 1, stosuje się również do renty
inwalidzkiej III grupy.
3. W razie osiągania przychodu, określonego w ust. 1, w
kwocie przekraczającej 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał
kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu
Statystycznego, kwota emerytury lub renty inwalidzkiej ulega zmniejszeniu o 25
% jej wysokości.
4. Przepisów ust. 1 i 3 nie stosuje się wobec osób, których
emerytura stanowi 75 % podstawy jej wymiaru bez uwzględnienia podwyższenia z
tytułu inwalidztwa pozostającego w związku ze służbą oraz wobec osób
pobierających rentę inwalidzką z tytułu inwalidztwa powstałego wskutek wypadku
pozostającego w związku ze służbą lub wskutek choroby powstałej w związku ze
szczególnymi właściwościami bądź warunkami służby, z tytułu których przysługują
świadczenia odszkodowawcze.
Art. 41a. 1. Osoba uprawniona do zaopatrzenia emerytalnego
jest obowiązana zawiadomić właściwy organ emerytalny o podjęciu działalności, o
której mowa w art. 104 ust. 1-4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych, o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu oraz o
każdorazowej zmianie wysokości tego przychodu i innych okolicznościach
powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo zmniejszenie ich
wysokości.
2. Obowiązki określone w ust. 1 spoczywają odpowiednio na
pracodawcy i zleceniodawcy.
3. Urząd skarbowy jest obowiązany zawiadomić organ
emerytalny o podjęciu przez emeryta lub rencistę działalności pozarolniczej.
Art. 41b. 1. Rozliczenie emerytury i renty w związku z
osiągnięciem przychodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, następuje po upływie
roku kalendarzowego w stosunku rocznym lub miesięcznym.
2. Osoba uprawniona do emerytury lub renty inwalidzkiej jest
obowiązana zawiadomić, do końca pierwszego kwartału roku kalendarzowego, organ
emerytalny o łącznej kwocie przychodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1,
osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym.
3. Obowiązek określony w ust. 2 spoczywa odpowiednio na
płatniku składek.
4. Na podstawie zawiadomień, o których mowa w ust. 2 i 3,
organ emerytalny dokonuje rozliczenia rocznego lub na wniosek osoby uprawnionej
miesięcznego, wypłaconych osobie określonej w ust. 2 w poprzednim roku
kalendarzowym kwot emerytur lub rent inwalidzkich.
5. Minister właściwy
do spraw wewnętrznych, Minister Obrony Narodowej i Minister Sprawiedliwości
określą, każdy w zakresie swojego działania, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe zasady dokonywania rozliczeń, o których mowa w ust. 4, a także
sposób zmniejszania emerytur i rent inwalidzkich w trakcie roku kalendarzowego,
mając na uwadze konieczność realizacji prawa emeryta i rencisty do zaopatrzenia
emerytalnego oraz zapewnienie sprawności postępowania w tym zakresie.
Dział VI
Wypłata świadczeń
Art. 42. 1. Świadczenia pieniężne wypłaca się od dnia
powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w
którym złożono wniosek, o którym mowa w art. 32 ust. 3, lub w którym wydano
decyzję z urzędu.
2. W razie zgłoszenia wniosku o rentę rodzinną w miesiącu
przypadającym bezpośrednio po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć lub
zaginięcie funkcjonariusza albo w którym nastąpiła śmierć emeryta lub rencisty,
rentę rodzinną wypłaca się od dnia śmierci lub zaginięcia, nie wcześniej jednak
niż od dnia spełnienia warunków do renty przez uprawnionych członków rodziny.
3. Emerytury lub
renty inwalidzkiej oraz dodatków nie wypłaca się za okres, za który
funkcjonariusz otrzymał uposażenie lub świadczenie pieniężne przysługujące po
zwolnieniu ze służby, określone odpowiednio w przepisach o uposażeniu
funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu,
Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura
Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży
Pożarnej lub Służby Więziennej, chyba że emerytura lub renta inwalidzka byłaby
korzystniejsza. W tym przypadku organ emerytalny potrąca z należnej emerytury
lub renty inwalidzkiej oraz dodatków kwoty wypłacone z tytułu uposażenia lub
świadczenia pieniężnego przysługującego po zwolnieniu ze służby.
Art. 43. W razie zbiegu prawa do emerytury i renty
przewidzianej w ustawie, osobie uprawnionej wypłaca się świadczenie wyższe lub
przez nią wybrane.
Art. 44. 1. Emerytury i renty wraz z dodatkami, zasiłkami i
świadczeniami pieniężnymi, o których mowa w art. 25, wypłacają organy
emerytalne, określone w art. 32 ust. 1. Wypłaty dokonuje się miesięcznie w dniu
ustalonym jako termin płatności:
1) na wniosek osoby
uprawnionej na jej rachunek w banku lub w spółdzielczej kasie
oszczędnościowo-kredytowej;
2) do rąk osoby uprawnionej za pośrednictwem:
a) poczty,
b) innych osób prawnych upoważnionych do prowadzenia
działalności w zakresie doręczenia świadczeń.
2. Zasiłek pogrzebowy organ emerytalny wypłaca niezwłocznie
po jego przyznaniu.
3. Wydatki na świadczenia pieniężne wraz z odsetkami za
opóźnienia w wypłacie świadczeń, koszty obsługi i przekazywania świadczeń oraz
inne świadczenia przewidziane w ustawie pokrywa się z budżetu państwa w części
pozostającej odpowiednio w dyspozycji ministra właściwego do spraw
wewnętrznych, Ministra Obrony Narodowej oraz Ministra Sprawiedliwości.
Art. 45. 1. Wypłatę emerytury lub renty albo dodatków,
zasiłków i świadczeń pieniężnych, o których mowa w art. 25, wstrzymuje się,
jeżeli:
1) powstaną okoliczności uzasadniające zawieszenie prawa do
świadczeń lub ustanie tego prawa; 2)
okaże się, że:
a) wskutek zbiegu prawa do świadczeń osobie uprawnionej
przysługuje świadczenie wyższe lub przez nią wybrane,
b) świadczenia nie mogą być doręczone z przyczyn
niezależnych od organu emerytalnego,
c) prawo do świadczeń nie istniało;
3) osoba pobierająca świadczenie, mimo pouczenia lub żądania
organu emerytalnego, nie przedłoży dowodów uzasadniających dalsze istnienie
prawa do świadczeń.
2. Wypłatę świadczeń pieniężnych wstrzymuje się, poczynając
od miesiąca:
1) przypadającego po miesiącu, w którym organ emerytalny
wydał decyzję w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, pkt 2 lit. a i c
oraz pkt 3;
2) za który przysługiwało świadczenie niedoręczone w
przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b.
3. Przepis ust. 2 pkt 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli
powstaną okoliczności uzasadniające zmniejszenie wysokości świadczeń.
Art. 46. 1. W razie ustania przyczyny powodującej
wstrzymanie wypłaty świadczeń wypłatę wznawia się od miesiąca, w którym
przyczyna ta ustała, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono
wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano decyzję z urzędu, z zastrzeżeniem ust.
2.
2. Jeżeli wstrzymanie wypłaty świadczeń nastąpiło na skutek
błędu organu emerytalnego, wypłatę wznawia się poczynając od miesiąca, w którym
ją wstrzymano, jednak za okres nie dłuższy niż trzy lata wstecz, licząc od
miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano decyzję z
urzędu.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w razie
ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości, z tym że w przypadku
wznowienia postępowania albo wskutek kasacji okres jednego miesiąca lub trzech
lat liczy się od miesiąca, w którym wniesiono wniosek o wznowienie postępowania
lub wniesiono kasację.
Art. 47. 1. W razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o
świadczenia pieniężne, świadczenia należne jej do dnia śmierci przysługują, z
zastrzeżeniem ust. 2 i 3, małżonkowi i dzieciom, a w razie ich braku - kolejno:
wnukom, rodzicom, dziadkom i rodzeństwu. Osoby te mają prawo do udziału w
nieukończonym postępowaniu prowadzonym dalej w sprawie tych świadczeń.
2. Świadczenia, o których mowa w ust. 1, wypłaca się:
1) małżonkowi lub dzieciom osoby, która zgłosiła wniosek,
zamieszkałym z nią w dniu jej śmierci;
2) małżonkowi lub dzieciom niespełniającym warunku
określonego w pkt 1 albo innym członkom rodziny, o których mowa w ust. 1,
jeżeli pozostawali na utrzymaniu osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia,
lub osoba ta pozostawała na ich utrzymaniu.
3. Prawo do świadczeń określonych w ust. 1 ustaje w ciągu 12
miesięcy od dnia śmierci osoby, której świadczenia te przysługiwały, chyba że
osoba, o której mowa w ust. 1, wystąpi z wnioskiem o dalsze prowadzenie
postępowania.
Art. 48. (uchylony).
Dział VII
Zwrot świadczeń
nienależnych, potrącenia i egzekucje ze świadczeń oraz odsetki za opóźnienie w
wypłacie świadczeń
Art. 49. 1. Osoby, które pobierały świadczenia pieniężne
pomimo istnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do
świadczeń albo ograniczenie ich wysokości, są obowiązane do zwrotu nienależnych
im świadczeń, jeżeli były pouczone w formie pisemnej przez organ emerytalny o
obowiązku zawiadomienia o tych okolicznościach.
2. Osoba, która pobierała świadczenia pieniężne ustalone i
wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub dokumentów albo w innych
wypadkach świadomego wprowadzenia w błąd organu emerytalnego, jest obowiązana
do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych, wraz z odsetkami, w
wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego.
2a. Za nienależnie pobrane świadczenia pieniężne uważa się
również świadczenia wypłacone, z przyczyn niezależnych od organu emerytalnego,
osobie innej niż wskazana w decyzji tego organu.
3. Nie można żądać zwrotu nienależnie pobranych świadczeń
pieniężnych za okres:
1) dłuższy niż 12 miesięcy od dnia wydania decyzji, jeżeli
osoba pobierająca świadczenie zawiadomiła właściwy organ emerytalny o
okolicznościach powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo
wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były jej nadal wypłacane;
2) dłuższy niż 3 lata od dnia wydania decyzji w pozostałych
przypadkach.
3a. Kwoty nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych w
związku z osiągnięciem przychodów, o których mowa w art. 41, podlegają zwrotowi
za okres nie dłuższy niż jeden rok kalendarzowy poprzedzający rok, w którym
wydano decyzję o rozliczeniu świadczenia, jeżeli osoba pobierająca to
świadczenie powiadomiła organ emerytalny o osiągnięciu przychodu, w pozostałych
zaś przypadkach - za okres nie dłuższy niż trzy lata kalendarzowe poprzedzające
rok wydania tej decyzji.
4. Organ emerytalny może odstąpić od żądania zwrotu
nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych w całości lub w części, zmniejszyć
wysokość potrąceń z tego tytułu ustaloną na podstawie ustawy o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub zawiesić dokonywanie tych
potrąceń na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy, jeżeli zachodzą szczególnie
uzasadnione okoliczności.
Art. 49a. Jeżeli
organ emerytalny nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego
świadczenia w terminach określonych w ustawie, jest zobowiązany do wypłaty
odsetek od tego świadczenia na zasadach określonych w art. 85 ust. 1, 1a i 2
ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.
U. Nr 137, poz. 887, z późn. zm.2)).
Art. 50. Organ emerytalny dokonuje potrąceń ze świadczeń
pieniężnych w wysokości i na zasadach określonych w przepisach ustawy o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Art. 51. Ze świadczeń pieniężnych prowadzi się egzekucję w
wysokości i na zasadach określonych w przepisach ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Dział VIII
Zmiany w przepisach
obowiązujących
Art. 52. W ustawie z
dnia 10 grudnia 1959 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 1984 r. Nr 29, poz. 149,
z 1989 r. Nr 35, poz. 192, z 1991 r. Nr 94, poz. 422 i Nr 105, poz. 453 oraz z
1992 r. Nr 54, poz. 254) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Art. 53. W ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz.
U. Nr 30, poz. 179, z 1991 r. Nr 94, poz. 422 i Nr 107, poz. 461 oraz z 1992 r.
Nr 54, poz. 254) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Art. 54. W ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Urzędzie
Ochrony Państwa (Dz. U. Nr 30, poz. 180, z 1991 r. Nr 94, poz. 422 i Nr 107,
poz. 461 oraz z 1992 r. Nr 54, poz. 254) wprowadza się następujące zmiany:
(zmiany pominięte).
Art. 55. W ustawie z dnia 12 października 1990 r. o Straży
Granicznej (Dz. U. Nr 78, poz. 462, z 1991 r. Nr 94, poz. 422, z 1992 r. Nr 54,
poz. 254 oraz z 1993 r. Nr 12, poz. 52) wprowadza się następujące zmiany:
(zmiany pominięte).
Art. 56. W ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej
Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 88, poz. 400 oraz z 1992 r. Nr 21, poz. 86 i Nr 54,
poz. 254) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Dział IX
Przepisy przejściowe
i końcowe
Art. 57. 1.
Świadczenia pieniężne przewidziane w ustawie dla funkcjonariuszy i ich rodzin
wypłaca właściwy do spraw rent organ Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na
podstawie decyzji wydanych przez organy emerytalne, o których mowa w art. 32
ust. 1.
2. Organy emerytalne, określone w art. 32 ust. 1, podejmą,
nie później niż od dnia 1 stycznia 1995 r., wypłatę świadczeń pieniężnych
przewidzianych w ustawie dla funkcjonariuszy i ich rodzin.
Art. 58. 1. Osobom, którym w dniu wejścia w życie ustawy
przysługują emerytury i renty na podstawie przepisów dotychczasowych, wysokość
tych świadczeń ustala się na nowo z urzędu, według zasad określonych w ustawie,
z tym że:
1) emerytury i renty, do których prawo ustalono na podstawie
przepisów dotychczasowych, stają się emeryturami i rentami w rozumieniu
ustawy;
2) wysługa emerytalna funkcjonariuszy, zwolnionych ze służby
do dnia poprzedzającego dzień wejścia w życie ustawy, podlega zachowaniu i
traktuje się ją jako okres służby, z zastrzeżeniem przepisu art. 13 ust.
2;
3) dotychczasowa podstawa wymiaru świadczeń pieniężnych
podlega przeliczeniu na stawki uposażenia obowiązujące w dniu wejścia w życie
ustawy w następujący sposób:
a) stawki uposażenia zasadniczego oraz dodatku za stopień z
dnia zwolnienia ze służby
funkcjonariusza zastępuje się stawkami uposażenia zasadniczego
i dodatku za stopień z dnia wejścia w życie ustawy,
b) ustala się wskaźnik relacji: sumy miesięcznej kwoty
dodatków o charakterze stałym (z wyjątkiem dodatku za stopień) i miesięcznej
równowartości nagrody rocznej do uposażenia zasadniczego i dodatku za stopień z
dnia zwolnienia ze służby; wskaźnik ten wyraża się w procentach z zaokrągleniem
do setnych części procentu; do ustalenia powyższego wskaźnika przyjmuje się dodatki
o charakterze stałym, które stosownie do przepisów o uposażeniu funkcjonariuszy
obowiązują w dniu wejścia w życie ustawy,
c) odtworzoną kwotę dodatków o charakterze stałym, nagrody
rocznej lub premii oblicza się mnożąc przeliczone na dzień wejścia w życie
ustawy uposażenie zasadnicze i dodatek za stopień przez wskaźnik wysokości
dodatków;
4) nie uwzględnia się podwyższeń, o których mowa w art. 15
ust. 2 i 3.
2. Emerytury i renty w wysokości ustalonej stosownie do ust.
1 przysługują od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu wejścia w
życie ustawy. Realizacja podwyżki następuje nie później niż w ciągu 60 dni od
dnia wejścia w życie ustawy.
3. Jeżeli kwota emerytury lub renty, ustalona w myśl ust. 1
i 2, byłaby niższa od kwoty świadczenia przysługującego na podstawie przepisów
obowiązujących do dnia wejścia w życie ustawy, zachowuje się świadczenie w
dotychczasowej wysokości do czasu, gdy jego wymiar, ustalony w myśl tych
przepisów, przekroczy kwotę dotychczasowego świadczenia, z uwzględnieniem ust.
4 i 5.
4. Przy ustalaniu wysokości świadczenia uwzględnia się kwotę
świadczenia ze wszystkimi wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków
określonych w art. 25 ust. 1.
5. Emerytury i renty, o których mowa w ust. 1, podlegają
waloryzacji na zasadach określonych w ustawie.
6. Jeżeli po dniu wejścia w życie ustawy zostanie zgłoszony
wniosek o doliczenie nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze emerytury okresów
składkowych lub nieskładkowych, do ustalenia wysokości emerytury stosuje się
przepisy art. 14 i art. 15 ust. 1.
7. (uchylony).
Art. 58a. 1. Emeryci i renciści Urzędu Ochrony Państwa oraz
osoby uprawnione do renty rodzinnej po funkcjonariuszach, emerytach i
rencistach Urzędu Ochrony Państwa, z zastrzeżeniem art. 39, zachowują prawo do
świadczeń pieniężnych ustalonych na podstawie przepisów ustawy.
2. Funkcjonariusze Urzędu Ochrony Państwa nabywają prawo do
świadczeń pieniężnych z zaopatrzenia emerytalnego na warunkach określonych w
przepisach obowiązujących w dniu zwolnienia ze służby.
Art. 59. Osobom, które w związku z art. 13 ust. 2 utraciły
prawo do emerytury przewidzianej w ustawie i nie spełniają warunków do
zaopatrzenia emerytalnego na podstawie innych przepisów - przysługuje
świadczenie w wysokości najniższej emerytury, wypłacanej przez organ emerytalny
właściwy według niniejszej ustawy.
Art. 60. Emerytury i renty osób, których świadczenia zostały
zrewaloryzowane na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 1990 r. o rewaloryzacji
emerytur i rent dla osób, które ukończyły 80 lat, oraz o zmianie przepisów o
zaopatrzeniu emerytalnym (Dz. U. Nr 92, poz. 540), podlegają obliczeniu na nowo
w wysokości i według zasad określonych w art. 58 ustawy.
Art. 61. 1. Funkcjonariuszom zwolnionym z Policji państwowej
podstawę wymiaru świadczenia ustala się przyjmując przeciętne uposażenie
funkcjonariusza przysługujące na stanowisku porównywalnym do stanowiska
zajmowanego w dniu zwolnienia ze służby. Przepis art. 5 oraz przeliczenie, o
którym mowa w art. 58 ust. 1, stosuje się odpowiednio.
2. Członkom Korpusu Technicznego Pożarnictwa i
funkcjonariuszom pożarnictwa zatrudnionym lub pełniącym służbę w zawodowych
jednostkach ochrony przeciwpożarowej podstawę wymiaru świadczenia ustala się
przyjmując uposażenie funkcjonariusza przysługujące na stanowisku porównywalnym
do stanowiska zajmowanego w dniu zwolnienia ze służby. Przepis art. 5 oraz
przeliczenie, o którym mowa w art. 58 ust. 1, stosuje się odpowiednio.
3. W stosunku do funkcjonariuszy, którzy w dniu wejścia w
życie ustawy pozostają w służbie i spełniają na podstawie dotychczasowych
przepisów warunki do ustalenia emerytury policyjnej - w zakresie wysługi
emerytalnej stosuje się przepisy art. 58 ust. 1 pkt 2.
4. Funkcjonariusze inni niż wymienieni w ust. 1, zwolnieni
ze służby przed dniem wejścia w życie ustawy, którym na podstawie
dotychczasowych przepisów prawo do zaopatrzenia emerytalnego nie przysługiwało,
prawa tego nie nabywają również na podstawie niniejszej ustawy.
Art. 62. Uznaje się ustalenia zawarte w orzeczeniach komisji
do spraw inwalidztwa i zatrudnienia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w stosunku
do funkcjonariuszy wymienionych w art. 13 ust. 1 pkt 4, odnosząc je odpowiednio
do jednej z grup inwalidzkich wymienionych w art. 20 ust. 1.
Art. 63. Osobom uprawnionym do zaopatrzenia emerytalnego na
podstawie ustawy, przebywającym na stałe za granicą, przekazuje się świadczenia
pieniężne do państw, z którymi zostały zawarte umowy międzynarodowe o wzajemnym
przekazywaniu pracowniczych świadczeń emerytalno-rentowych.
Art. 64. Do czasu wydania przepisów wykonawczych
przewidzianych w ustawie pozostają w mocy przepisy dotychczasowe, jeżeli nie są
sprzeczne z ustawą.
Art. 65. Traci moc ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o
zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej oraz ich rodzin
(Dz. U. z 1983 r. Nr 46, poz. 210, z późn. zm.3)).
Art. 66. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia
ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów art. 41, art. 44 ust. 3 i art. 48, które
wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 1995 r.
________ 1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy
zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 99, poz. 1001, Nr 120,
poz. 1252, Nr 121, poz. 1264, Nr 144, poz. 1530, Nr 191, poz. 1954, Nr 210,
poz. 2135 i Nr 236, poz. 2355, z 2005 r. Nr 167, poz. 1397 i Nr 169, poz. 1412
i 1421, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711 i Nr 208, poz. 1534, z 2007 r. Nr 17,
poz. 95, Nr 82, poz. 558, Nr 191, poz. 1368 i 1369 i Nr 200, poz. 1445, z 2008
r. Nr 67, poz. 411, Nr 192, poz. 1180, Nr 228, poz. 1507 i Nr 237, poz. 1656
oraz z 2009 r. Nr 8, poz. 38, Nr 42, poz. 338 i Nr 69, poz. 596. 2) Zmiany
ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 162, poz. 1118 i 1126, z 1999 r.
Nr 26, poz. 228, Nr 60, poz. 636, Nr 72, poz. 802, Nr 78, poz. 875 i Nr 110,
poz. 1256, z 2000 r. Nr 9, poz. 118, Nr 95, poz. 1041, Nr 104, poz. 1104 i Nr
119, poz. 1249, z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 27, poz. 298, Nr 39, poz. 459, Nr
72, poz. 748, Nr 100, poz. 1080, Nr 110, poz. 1189, Nr 111, poz. 1194, Nr 130,
poz. 1452 i Nr 154, poz. 1792, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 41, poz. 365, Nr
74, poz. 676, Nr 155, poz. 1287, Nr 169, poz. 1387, Nr 199, poz. 1673, Nr 200,
poz. 1679 i Nr 241, poz. 2074 oraz z 2003 r. Nr 56, poz. 498, Nr 65, poz. 595,
Nr 135, poz. 1268, Nr 149, poz. 1450, Nr 166, poz. 1609, Nr 170, poz. 1651, Nr
190, poz. 1864, Nr 210, poz. 2037, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2255. 3)
Zmiany tekstu jednolitego ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1985 r. Nr 20,
poz. 85 i Nr 38, poz. 181, z 1989 r. Nr 35, poz. 190 i 192, z 1990 r. 36, poz.
206 i Nr 92, poz. 540 oraz z 1992 r. Nr 54, poz. 254.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz